Almagul Menlibayeva
(1969, Almaty, Kazakh SSR. Based in Almaty and Berlin)
Exodus, 2009
HD video, Composer G Popov, 11 min,
Single channel, 11 min
Courtesy American-Eurasian Art Advisors LLC.
In de film Exodus keert de kunstenaar Almagul Menlibyaeva terug naar de steppen van haar geboorteland Kazachstan, waar ze mythologische verhalen bedenkt, etaleert en filmt, en toeschouwers aanmoedigt om deel te nemen aan haar visuele reis.
Exodus leidt de kijker naar het hedendaagse Kazachstan, waar zich een even vreemd als krachtig verhaal ontvouwt. Terwijl mannen en vrouwen bezig zijn met het inpakken van hun Yurtas (nomadische tenten), vanzelfsprekend met de intentie om verder te gaan, kijkt een jong meisje toe, gefascineerd en onbeweeglijk, om vervolgens achter te blijven – het is een metafoor voor een wereldwijde ervaring van ontworteling. Als een intermezzo en een hommage aan andere kunstwerken, slaan twee jonge vrouwen met hun haar, transformerend tot vogelachtige wezens die met hun vleugels klapperen.
Menlibayeva transmuteert deze mythologische en historische verslagleggingen door de traditioneel door mannen gedomineerde rollen toe te wijzen aan vrouwen en hun diverse verschijningen als Godin / Priesteres / Peri.
De film van Menlibayevas biedt ons een portret van een cultuur die wordt verscheurd tussen eeuwenoude tradities en de realiteit in een geglobaliseerde wereld. De film, die zowel poëtisch als melancholisch is, geeft zichtbaarheid aan een zoektocht naar identiteit en een weg naar een onzekere toekomst.
Een van de Exoduses van de nomadencultuur vond plaats tussen de twee wereldoorlogen door, tijdens de Sovjet-industrialisatie, en begon in 1929. Dit had de radicale massale sedentarisatie van de nomaden van Kazachstan als gevolg, een door mensen veroorzaakte hongersnood in de jaren 1929 tot en met 1932. Sommige historici vermoeden dat tussen de 38 en 42 procent van de gehele Kazachse bevolking stierf.